Yvestafy - Evstafii - Yeustafiy Batığı:

18.yy'da Rusya'nın idaresine 1.Petro gelince değişikler başladı. 1.Petro , Osmanlı'dan sıcak suların kontrolünü ele geçirme isteği içindeydi. Bu amaçla boğazların kontrolünü ele geçirip Osmanlı'yı zayıflatmak istiyordu. Yunan ortodokslarını kışkırtarak Osmanlı'ya karşı onları da savaş da yanlarına çekmek planlarının bir parçasıydı.

Rusya Karadeniz'i geçerek İstanbul'a ulaşmanın zorluğunun farkındaydı. BU nedenle Osmanlı'nın hiç düşünmediği bir plan yaptı. Savaş gemileri Petersburg'dan ayrılarak Adriatik Denizi'ni, Gibraltar Boğazını geçerek Akdeniz'e oradan da 5 Temmuz 1770'de Çeşme'ye ulaşmışlardır. Çeşme, Boğazların korunması ve savaşa asker yollanması açısından stratejik öneme sahip bir limandı.

Ruslar, Ege denizi'ne ulaştıklarında Osmanlı Donanması, Çeşme Limanında demir atmış durumdaydı. En dışta Osmanlı donanması lideri 90 topu ve en iyi Osmanlı denizcilerinden oluşan mürettebatıyla Burc-u Zafer gemisi vardı. Czardom, iki savaş gemisinin komutasını Rus donanmasının ve Evstafii 'nin komutanı Amiral Spridov'a verdi. Amiral Spridov, Burc-u Zafer'i batırarak Osmanlı donanmasını yok etmeyi planladı ve ona doğru ilerlemeye başladı. Ancak Cezayirli Hasan Paşa durumu farketti ve Burc-u Zafer'in toplarını Yvestafy ' ye çevirerek beklemeye başladı. Yeustafiy yeterli yakınlığa geldiğinde ateş emrini verdi. Bunu beklemeyen Yvestafy kontrolü kaybetti ve Burc-u Zafer'e çarptı. Amiral Spridov durumun kötüleştiğini anladı ve delik açarak gemiyi batırma emri verdi. Ancak bir deliğin gemiyi batırmayacağını anladı ve cephaneliği yakma emri vererek gemiyi terk etti. Gemi büyük bir patlamayla battı. Yanında 900 Rus denizcisi, az sayıda Osmanlı denizcisi ve 500 bin Catherina altınını da dibe götürdü.

Daha sonra bu savaşı kazanmak için Osmanlı donanmasının birbirine çok yakın demirlemiş olduğunu fark eden Rus donanması, Osmanlı donanması üzerine üç tane intihar gemisi yolladı. Bu gemilerden sadece bir tanesi donanmaya ulaşabildi. Bu geminin patlatılmasıyla başlayan ateş gemiden gemiye sıçrayarak bir tek gemi hariç o bölgede ki bütün Osmanlı donanmasının yok olmasına sebep oldu.



1995 yılından beri bu batığın araştırılması devam etmektedir. Bu batıktan çıkarılan tarihi eserler 1997 yılından beri Bodrum müzesinde sergilenmektedir. Bu proje Çeşme müzesi müdürü ve su altı arkeologu "Yaşar Yıldız" yönetiminde devam etmektedir. Çeşme müzesinde de Evstafii'den çıkarılan eserler sergilenmektedir.

Batıktan çıkarılan eserler arasında ; Osmanlı'ya karşı savaşta kullanılacak Catherina altınları, atlı süvariilerin eşyaları, Czardom'un sembolü üzerine işlenmiş bir anahtar ve savaşın ne kadar korkunç geçtiğini gösteren denizcilere ait iskeletler vardır.

Catherina altınlarının bir yüzünde Catherina'nın bir portresi, diğer yüzünde ise Ayasofya Müzesinin ele geçirilişinin bir resmi vardır. Bu resmin altında "İnanırsanız başaracaksınız." yazmaktadır.









Catherina The Great, Bu zafer için daha sonra dört adet anıt yaptırmıştır.
1774'de St Petersburg'da Çeşme Sarayı
1777'de bu saraydaki Saint John Klisesi
1775'de Gatchina'daki Çeşme Dikiti
1778'de Tsar Skoe Selo'daki Çeşme Kolonu

Çeşme'nin en önemli sualtı hazinelerindendir. Geminin kalıntıları Sakızada ve Damlasuyu arasında kıyıdan 400 metre uzaklıkta ve 42-51 metre derinliktedir.

GERİ